منتورینگ چیست و منتور کیست؟ | راهنمای جامعی برای درک منتورینگ۴ شهریور ۱۴۰۲ 1 رای

همه افراد در زندگی خود با شرایطی روبرو می‌شوند که در آن زمان نیاز دارند فردی باتجربه‌تر و با آگاهی بیشتر به عنوان مشاور در کنارشان باشد و به آن‌ها در پشت سر گذاشتن چالش‌های زندگیشان کمک کند. این افراد مشاوره‌دهنده را به عنوان منتور می‌شناسند. بنابراین منتورینگ به طور کلی می‌تواند به تمام افراد کمک کند زندگی موفق‌تر و شادتری داشته باشند.

فهرست مطالب

وقتی نگاهی به ادبیات کلاسیک پارسی می‌اندازیم، مدام با کلماتی نظیر «پیر»، «مرشد» و «شیخ» روبرو می‌شویم. این موضوع نشان می‌دهد که از دیرباز، اهمیت داشتن منتور و راهنما در مسیر موفقیت و دستیابی به اهداف، برای همگان روشن و واضح بوده است. در دنیای امروز نیز حضور منتور در کنار مدیران، اهمیتی ویژه دارد، به طوری که 69 درصد کسب و کارهایی که منتور دارند، در همان سال نخست به درآمدهای عالی می‌رسند و بقای خودشان را تضمین می‌کنند. موفقیت کسب و کارهایی که منتور دارند، باعث شده است که این پرسش در ذهن سایر مدیران و صاحبان کسب و کار مطرح شود که منتور کیست و منتورینگ چیست؟

در این مقاله تصمیم داریم درباره مفهوم و چیستی منتور و منتورینگ صحبت کنیم، مزایای این حرفه را بیان کنیم و ویژگی‌های یک منتور دانا و توانا را توضیح دهیم. در صورتی که شما هم تمایل دارید با منتورینگ آشنا شوید و از آن برای موفقیت و پیشرفت شغلی خود کمک بگیرید، کافی است چند دقیقه زمان بگذارید و با ما همراه شوید تا منتورینگ را با تمام وجود درک کنید.

قصه فونگ و گنج پادشاهان؛ قصه‌ای برای درک اینکه منتورینگ چیست و منتور کیست

در چین باستان، جوانی به نام فونگ که از شدت فقر، خسته و درمانده شده بود، نزد دوستانش رفت تا با آن‌ها در مورد روش‌های ثروتمند شدن صحبت کند. یکی از دوستان گفت: «شنیده‌ام در قله کوه مایا، گنجی وجود دارد؛ ولی هیچ کس توان بالا رفتن از این کوه و دستیابی به آن گنج را ندارد.»

فونگ که از این سخن شادمان شده بود، تصمیم گرفت اولین کسی باشد که به قله کوه مایا می‌رسد و گنج را از آن خود می‌کند. فردا صبح قبل از طلوع آفتاب، شروع به بالا رفتن از آن کوه کرد. هنوز یک ساعت از کوه‎نوردی‌اش نگذشته بود که با چندین مار و عقرب روبرو شد. چند قدمی از آن‌ها دور نشده بود که چند شیر دنبالش گذاشتند و او با تمام قوا دوید و از تخته سنگی بالا رفت تا دست شیرها به او نرسد. پس از چند قدم به تخته سنگی برخورد که بالا رفتن از آن ممکن نبود.

مدرس هستی و می‌خوای درآمدت بیشتر بشه؟

ناامید و سرگشته شروع به پایین آمدن از کوه کرد. در راه پایین آمدن از کوه، با پیرمردی کهن‌سال روبرو شد و داستان بالا رفتنش از کوه را شرح داد. پیرمرد که جدیت و عزم راسخ این جوان را دید، به او گفت: «اگر می‌خواهی به قله برسی، دنبالم بیا.» فونگ جوان، خوشحال و سرحال، دنبال پیرمرد رفت و متوجه شد که پیرمرد، راه‌های مخفی و جالبی برای صعود به قله کوه سراغ دارد.

پس از چند ساعت، آن‌ها به‌آسانی و بدون خطر به قله رسیدند و با یک کلبه روبرو شدند. جوان که تعجب کرده بود، به پیرمرد گفت: «ای مرد خردمند! راستش من فقیر هستم و شنیده‌ام که بالای این کوه، گنجی وجود دارد. آمده‌ام آن را ببرم و ثروتمند شوم.» پیرمرد پاسخ داد: «ای مرد جوان! من هم نگهبان این گنج هستم. پادشاهان گذشته، این گنج را به من سپردند تا به انسانی شایسته بدهم. تو را که دیدم، دانستم که شایسته دستیابی به این گنج هستی. این شد که تصمیم گرفتم، گنج را به تو بسپارم.»

نقش پررنگ منتورینگ در قلب این داستان کلاسیک

این داستان ساده به ما نشان می‌دهد که گاهی در مسیر زندگی و کسب و کار، رسیدن به نتایج ارزشمند، به‌تنهایی بسیار مشکل و پرهزینه است. در چنین مواقع، می‌توانیم از انسان‌های باتجربه و توانایی که پیش از ما، مسیر موفقیت را طی کرده‌اند، کمک بگیریم. این افراد پیش از ما به قله موفقیت رسیده‌اند و به‌خوبی می‌دانند که چگونه دست ما را بگیرند و به این قله رفیع برسانند.

اکنون می‌توانیم تعریفی از منتور و منتورینگ ارائه دهیم

اگر بخواهیم منتورینگ را خیلی ساده تعریف کنیم، می‌توانیم بگوییم که منتورینگ، یک رابطه دوطرفه و مشارکتی است. یک طرف این رابطه، منتور (Mentor) و طرف دیگر آن، منتی (Mentee) است. منتی یا راهجو، شخصی است که در حوزه کاری خود می‌خواهد رشد و پیشرفت کند و به یک فرد، کاردان و متخصص تبدیل شود؛ ولی دانش و تجربه کافی را ندارد و نمی‌داند باید از چه روشی به هدفش برسد.

منتور یا راهنما، کسی است که در حوزه کاری مورد نظر منتی، تخصص و تجربه بالایی دارد و در آن حوزه، به موفقیت‌های چشمگیری رسیده است. او راه را از چاه تشخیص می‌دهد و به‌خوبی می‌داند که منتی را از چه مسیری راهنمایی کند تا راهجو بتواند با کمترین میزان خطا، به هدفش برسد.

گاهی مواقع منتور و منتی، درون یک سازمان فعالیت می‌کنند و منتور، دانش، مهارت و تجربه خودش را در اختیار منتی می‌گذارد و او را تا رسیدن به یک موقعیت مشخص از نظر شغلی، همراهی می‌کند. به عنوان مثال صاحب و مدیر یک کسب و کار خانوادگی، فرزند جوان و بی‌تجربه خودش را آموزش می‌دهد و تجارت و مهارت‌های لازم را در اختیار او می‌گذارد تا این جوان در زمان مناسب بتواند مدیریت این کسب و کار را بر عهده بگیرد.

در واقع منتورینگ، فرایند انتقال دانش، اطلاعات، تجربه و مهارت از یک فرد باتجربه و توانمند (منتور) به فردی است که تجربه کمتری دارد؛ ولی می‌خواهد به یک شخصیت حرفه‌ای در حوزه کاری خود تبدیل شود.

آمار و ارقام مهم در مورد اهمیت منتورینگ در موفقیت مدیران و کسب و کارها

اکنون که دانستیم منتور کیست و منتورینگ چیست، زمان آن است که چند مورد از مطالعاتی که در مورد اهمیت منتورینگ و نقش منتور در موفقیت افراد و سازمان‌ها را بررسی کنیم. این آمار و ارقام به‌خوبی نشان می‌دهد که وجود منتور تا چه اندازه به پیشرفت مادی و معنوی انسان‌ها کمک می‌کند و چه تأثیری در غنی‌سازی فرهنگ سازمان‌ها دارد. در ادامه به چند مورد از آمار و ارقام موجود در زمینه منتورینگ اشاره خواهیم کرد:

• فورچون 500 (Fortune 500)، فهرستی از 500 شرکت بزرگ آمریکایی است که بیشترین درآمد را دارند و هر ساله، مجله فورچون، این شرکت‌ها را رتبه‌بندی و فهرستش را منتشر می‌کند. جالب است بدانید که 84 درصد این شرکت‌ها، برنامه منتورشیپ (Mentorship) دارند. تمام 50 شرکت نخست این لیست، برنامه منتورشیپ دارند. سود میانگین شرکت‌های دارای برنامه منتورینگ در لیست فورچون 500، حدود 3 برابر بیشتر از شرکت‌هایی است که روی منتورینگ سرمایه‌گذاری نمی‌کنند.
• 81 درصد افرادی که منتور دارند می‌گویند که منتورشان در صنعتی یکسان با منتی، کار می‌کند و 61 درصد از راهجوها می‌گویند که منتور آن‌ها در سازمان یکسان با آن‌ها کار می‌کند.
• 97 درصد از افرادی که منتور دارند، خودشان را تأثیرگذار و ارزشمند می‌دانند. جالب است که 89 درصد منتی‌ها، خودشان در آینده به یک منتور تبدیل می‌شوند. اگر خلاصه کتاب حکایت دولت و فرزانگی را خوانده باشید، متوجه می‌شوید که شخص ثروتمند، مقداری پول به جوان می‌دهد تا سرمایه کارش کند. همچنین از جوان می‌خواهد که در آینده این پول را به دیگری بدهد تا افراد دیگری هم بتوانند اهداف خود را محقق کنند.
• 87 درصد منتورها و منتی‌ها، از روابط مبتنی بر منتورینگ انرژی و قدرت می‌گیرد و احساس می‌کنند که اعتماد به نفسشان افزایش یافته است.
• راهجوها 5 برابر بیشتر از کسانی که منتور ندارند، در حوزه کاری خود رشد می‌کنند و این موضوع، اهمیت فراوان داشتن منتور را به صاحبان کسب و کار و کارمندان نشان می‌دهد.
• تقریباً 70 درصد کسب و کارهای کوچکی که منتور داشتند، توانستند بیش از 5 سال دوام بیاورند. این در حالی است که تنها 30 درصد از کسب و کارهای کوچک بدون منتور، بیش از 5 سال تاب آوردند.
• 69 درصد از کسب و کارهای دارای منتور، در سال نخست موفق شدند درآمدشان را رشد دهند.
• 92 درصد از مدیران بزرگ و ارشد، موفقیت خود را مدیون منتورها هستند.
• 55 درصد کارآفرینانی که منتور دارند، خوشان را رهبر صنعت خود می‌دانند.

این آمار و ارقام، اهمیت منتورینگ و منتور داشتن را به‌خوبی مشخص می‌کند. اگر شما هم در پی ایجاد تحول در شخصیت، نگرش و کسب و کار خود هستید، داشتن منتور می‌تواند شما را چندین کیلومتر به هدفتان نزدیک‌تر کند.

هدف منتورینگ چیست؟

در حال حاضر بسیاری از شرکت‌های بزرگ و ثروتمند جهان در پی این هستند که برای کارکنان خود، برنامه منتورینگ برگزار کنند. شرکت‌های دیگر هم با تقلید از شرکت‌های بزرگ، تصمیم دارند چنین برنامه‌ای را پیاده‌سازی کنند. سؤالی که بسیاری از افراد و سازمان‌ها مطرح می‌کنند، این است که فلسفه منتورینگ چیست؟ در ادامه تصمیم داریم به هدف منتورینگ بپردازیم:

1. حفظ کارکنان مستعد، تقویت و پرورش آن‌ها

وجود برنامه منتورینگ در سازمان‌ها، باعث می‌شود که کارکنان بااستعداد شناخته شوند و بستر لازم برای رشد و پیشرفت شخصی و شغلی آن‌ها فراهم گردد. حفظ کارکنان مستعد و پرورش آن‌ها، یکی از اهدافی است که سازمان‌ها در برنامه منتورینگ خود دنبال می‌کنند. البته حضور منتور در سازمان باعث می‌شود که حسن شهرت برند یک سازمان، بیشتر شود و افراد توانمند و کاردان بیشتری خواهان استخدام در آن شرکت شوند.

2. توسعه فردی و شغلی کارکنان برای رسیدن به یک جایگاه مشخص

هدف مهم دیگری که سازمان‌ها در زمینه منتورینگ در نظر دارند، رشد فردی و حرفه‌ای کارکنان است. فرض کنید که یک یا چند مدیر در یک سازمان، قرار است در سال‌های آتی بازنشسته شوند. در چنین مواقعی، سازمان با اجرای یک برنامه منتورینگ، اجازه نمی‌دهد که جای خالی آن مدیر بازنشسته حس شود و بهره‌وری سازمان کاهش یابد.

3. افزایش انگیزه کارکنان و مشارکت آن‌ها در محیط کار

بر اساس مطالعات مجموعه گالوپ، بیش از 50 درصد کارکنان در آمریکا، در محل کار خود، مشتاقانه فعالیت نمی‌کنند و مشارکتی در کار ندارند. کاهش مشارکت کارکنان در محیط کار، باعث می‌شود بهره‌وری سازمان کاهش یابد. از طرفی کارکنانی که مشارکت فعال در سازمان ندارند، در نهایت کارشان به استعفا یا اخراج می‌کشد. وقتی این افراد از مجموعه می‌روند، شرکت باید دو برابر حقوق فرد خارج‌شده هزینه کند تا بتواند فردی را استخدام و جایگزین او کند و مهارت‌های لازم را به او آموزش دهد.

برگزاری دوره‌های منتورینگ باعث می‌شود که کارکنانی که مشارکت فعال ندارند، به‌مرور شناسایی و اصلاح شوند. همچنین اگر برنامه منتورینگ نتواند مشارکت فعال کارکنان را افزایش دهد، زمینه لازم برای اخراج سریع و کم‌هزینه این افراد فراهم می‌شود.

4. تضمین مفهوم DEI در کسب و کار با منتورینگ

مفهوم دِی (DEI) یکی از مهم‌ترین مفاهیمی است که پژوهشگران و متخصصان حوزه منابع انسانی مطرح کرد‌ه‌اند. این مفهوم، مخفف «Divrsity, Equality, and Inclusion» و به معنای تنوع، برابری و همه‌پذیری یا شمول است. در واقع کسب و کارهایی که چنین خصوصیتی در منابع انسانی خود دارند، عملکرد و بهره‌‌وری بهتری از خودشان به نمایش می‌گذارند.

منظور از تنوع این است که کسب و کارها، افراد با ریشه‌های فرهنگی، قومیتی و جنسیتی گوناگون را جذب کنند. برابری به این معناست که فرایندها و برنامه‌های یک کسب و کار، بی‌طرفانه و منصفانه هستند و نتایج یکسانی برای افراد فراهم می‌کنند. شمول و همه‌پذیری به این معناست که همه افراد می‌توانند در محل کار، احساس تعلق را تجربه کنند.

وجود برنامه‌های منتورینگ در کسب و کارها باعث می‌شود که مفهوم دِی (DEI) در بین سرمایه‌های انسانی یک مجموعه، تضمین شود؛ چون منتورها با راهجوها به‌گونه‌ای رفتار می‌کنند که منتی‌ها به این باور برسند که کسب و کار، مفاهیم تنوع، برابری و همه‌پذیری را به طور کامل پیاده‌سازی کرده است.

تفاوت مشاوره، کوچینگ و منتورینگ چیست؟

یکی از پرسش‌های مهمی که بسیاری از افراد مطرح می‌کنند این است که فرق کوچینگ، منتورینگ و مشاور چیست؟ برخی از افراد تصور می‌کنند که کوچ، مشاور و منتور، هیچ فرقی با هم ندارد و یک وظیفه مشخص را انجام می‌دهند. این در حالی است که اگر با دید تخصصی این سه مفهوم را بررسی کنیم، به خوبی متوجه تفاوت آن‌ها خواهیم شد.

برای اینکه بتوانیم تفاوت این سه مفهوم را درک کنیم، بهتر است از یک تمثیل کمک بگیرید. فرض کنید که یک نفر می‌خواهد به قله کوهی برسد و قصد دارد برای رسیدن به این قله از یک شخص متخصص کمک بگیرد. این متخصص می‌تواند کوچ، منتور یا مشاور باشد. در ادامه تفاوت هر کدام از این افراد را در بالا رفتن از کوه بررسی می‌کنیم.

1. کوچینگ؛ گام به گام با مراجع تا فتح قله

در فرایند کوچینگ، کوچ به دنبال آزاد کردن توانمندی‌های بالقوه کوچی (مراجع) است. کوچ، ممکن است تجربه‌ای در حوزه مورد نظر کوچی نداشته باشد؛ ولی با مراجع خود همراه می‌شود تا به او کمک کند که به قله کوه برسد. او زمینه یادگیری را برای مراجع خود فراهم می‌کند و با پرسیدن سؤالات گوناگون، به کوچی کمک می‌کند که بهترین انتخاب‌ها را رقم بزند.

کوچ، همواره می‌کوشد که با سؤالات هوشمندانه‌اش، خلاقیت و اندیشه را در مراجع خود بیدار کند. مربی یا کوچ، در مسیر بالا رفتن از کوه، تنها کمی جلوتر از مراجع می‌رود تا دید بهتری نسبت به پیچ‌وخم‌های مسیر داشته باشد. کوچینگ، انواع مختلفی دارد و هر کدام از انواع کوچینگ در یک زمینه خاص به افراد کمک می‌کند. به عنوان مثال بیزینس کوچینگ، به رشد و پیشرفت افراد در حوزه شغلی‌شان کمک می‌کند.

2. مشاوره؛ هدایت و راهنمایی مراجع با دانش تخصصی

مشاور، کسی است که دانش تخصصی دارد؛ ولی مهارت کافی برای همراه شدن با مراجع را ندارد؛ از این رو در پایین کوه می‌ایستد و به مراجع کمک می‌کند که از کوه بالا برود و به قله برسد. دانش تخصصی مشاور، همچون چراغی است که راه پیش روی مراجع را روشن می‌کند؛ ولی کمکی به بالا رفتن مراجع از کوه نمی‌کند. مراجع خودش باید با چراغی که مشاور به او می‌دهد، راه را طی کند و به قله برسد.

3. منتورینگ؛ کمک تخصصی به راهجو با تکیه بر دانش، مهارت و تخصص

منتورینگ، خودش قبلاً به بالای کوه رسیده است و مسیر را مثل کف دستش می‌شناسد. اکنون منتی یا راهجو، نزد منتور می‌آید و از منتور می‌خواهد که او را هم به قله برساند. منتور که دانش، تخصص، مهارت و تجربه را به طور کامل دارد، می‌تواند بهترین، بی‌دردسرترین و سریع‌ترین راه را جلوی پای منتی بگذارد و به او کمک کند که به‌سرعت به قله برسد. منتور بالای قله می‌ایستد و به منتی، جهت درست و هوشمندانه می‌رسد. درصد خطای مسیری که منتور نشان می‌دهد، بسیار پایین است.

مزایای منتورینگ برای منتور و منتی؛ منتورینگ، یک بازی دوسر برد است

اکثر کارآفرینان بزرگ و ثروتمند مثل مارک زاکربرگ و استیو جابز، منتورهای درجه‌یکی داشته‌اند و بخش زیادی از موفقیت خود را مدیون همین منتورها هستند. داشتن منتور، فقط به سود منتی یا راهجو تمام نمی‌شود؛ بلکه برای خود منتور هم مزایای فراوانی دارد. در ادامه مزایای منتورینگ را برای منتورها و منتی‌ها بیان خواهیم کرد.

1. مزایای منتورینگ برای منتورها

منتورینگ، مزایای متعددی برای منتورها به همراه دارد. در ادامه این بخش به چند مورد از این مزایا، اشاره خواهیم کرد:

• افزایش اعتماد به نفس: منتورینگ باعث می‌شود که منتور، دانش و مهارتش را در اختیار دیگری بگذارد و به این باور برسد که هم می‌داند و هم می‌تواند!
• افزایش خودآگاهی و خودشناسی: خودآگاهی، خودشناسی و درک بهتر و دقیق‌تر خویشتن، یکی دیگر از مزایای منتورینگ برای منتور است.
• توسعه مهارت رهبری: مهارت رهبری، یکی از مهارت های نرم است که منتورینگ به منتورها ارزانی می‌دارد.
• رشد مهارت‌های ارتباطی در فرد: در فرایند منتورینگ، فرد می‌تواند مهارت‌های ارتباطی خودش را تقویت کند و با دیگران، ارتباطی مؤثر و مفید برقرار نماید.
• استاد شدن در هنر بازخورد دادن: منتورها در طول جلسات منتورینگ، یاد می‌گیرند که چگونه به منتی‌ها بازخورد بدهند و به رشد و پیشرفت آن‌ها کمک کنند.
• تبدیل شدن به یک شنونده حرفه‌ای: تبدیل شدن به یک شنونده حرفه‌ای، یکی از مهم‌ترین مزایای منتور شدن است. این مهارت در تمامی سطوح زندگی شخصی و حرفه‌ای، به شخص کمک می‌کند.
• رسیدن به توانایی شبکه‌سازی: منتورها در طول جلسات منتورینگ، با منتی‌های بااستعداد و توانمندی آشنا می‌شوند و می‌توانند به کمک آن‌ها، پروژه‌های جذاب و پردرآمدی را پیش ببرند.
• انتقال دانش و تجربیات به دیگران و خدمت به بشریت:

2. مزایای منتورینگ برای منتی‌ها یا راهجوها

بدون تردید، مزایای منتورینگ برای منتی یا راهجو، خیلی بیشتر از مزایایی است که منتورینگ برای منتور به همراه دارد؛ چون در این رابطه دوطرفه، منتی، نقش گیرنده دانش و تجربه را ایفا می‌کند و گاهی مواقع عصاره 30 سال کار و تلاش منتور را دریافت می‌کند. در ادامه به چند مورد از مهم‎ترین مزایای منتورینگ برای منتی‌ها اشاره خواهیم کرد:

• افزایش دانش، مهارت و تخصص در زمینه شغلی
• بالا رفتن سریع و حرفه‌ای از نردبان ترقی
• ارتقای شغلی و افزایش درآمد
• یادگیری از تجربیات افراد موفق و حرفه‌ای
• معاشرت با بهترین‌ها و افزایش مهارت‌های ارتباطی
• افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس و خودباوری
• دستیابی زودهنگام به توانایی رهبری و مدیریت کسب و کار کوچک، متوسط و بزرگ
• یافتن فرصت‌های ناب برای شبکه‌سازی با بزرگان صنعت و حوزه کاری
• کاهش سطح اضطراب و استرس برای تصمیم‌گیری و یادگیری عمیق مهارت تصمیم‌گیری
• یادگیری مهارت پرسیدن سؤالات خوب
• افزایش مهارت و دانش هدف‌گذاری
• رشد مهارت نرم انتقادپذیری و انعطاف‌پذیری

چگونه یک منتور خوب پیدا کنیم؟

اکنون که با مزایای منتورینگ آشنا شدیم و به اهمیت این موضوع در بهبود زندگی شغلی افراد پی بردیم، لازم است با شیوه یافتن یک منتور خوب آشنا شویم. در ادامه این بخش، نحوه پیدا کردن یک منتور خوب را در قالب چند مرحله توضیح داده‌ایم؟

1. دلیل شخصی خودتان را برای داشتن منتور مشخص کنید

ابتدا یک کاغذ و قلم بردارید و دلایل شخصی خودتان را برای یافتن منتور روی آن بنویسید. اصلاً چرا به منتور نیاز دارید؟ آیا اهدافتان بدون داشتن منتور محقق نمی‌شود؟ معمولاً افراد، دلایل مختلفی برای قرار گرفتن در کنار یک منتور ذکر می‌کنند. چند مورد از رایج‌ترین دلایل یافتن منتور در ادامه بیان شده است:

• برای گرفتن راهنمایی در حوزه شغلی و حرکت به سوی یک هدف مشخص (مثل تبدیل شدن به مدیر یک واحد سازمانی یا کل سازمان)
• برای حمایت شدن در یک زمینه مشخص
• شبکه‌سازی و آشنایی با بزرگان یک حوزه
• ارتقای شغلی و بالا رفتن سریع و دقیق از نردبان ترقی

2. فهرستی از ویژگی‌های مورد نظرتان برای یک منتور بنویسید

در یک فهرست، لیستی از انتظاراتی که از منتور خود دارید بنویسید. دوست دارید منتور شما چه نقاط قوتی داشته باشید و شما را به چه جایگاهی برساند؟ هر چه ویژگی‌های مورد نظرتان را بهتر مشخص کنید، در پیدا کردن یک منتور مناسب و حرفه‌ای، موفق‌تر خواهید بود.

3. شبکه ارتباطی فعلی خود را بررسی و غربال کنید

در این مرحله، فهرستی از افراد حرفه‌ای که در حوزه شغلی خود می‌شناسید را مشخص کنید. این افراد، کسانی هستند که تاکنون با آن‌ها در ارتباط بوده‌اید و در شبکه روابط شما، حضور دارند. نقاط قوتی که در این افراد سراغ دارید را روی کاغذ بیاورید تا بفهمید که چند نفر از این افراد، با خصوصیاتی که شما از منتورتان انتظار دارید، سازگاری و مطابقت دارند.

4. از افراد آگاه و وب‌سایت‌های ارائه‌دهنده خدمات منتورینگ هم استفاده کنید

تا به اینجای کار شما می‌دانید که چه انتظاراتی از منتور خود دارید و لیستی از افرادی که برای منتورینگ مناسب هستند را تهیه کرده‌اید. در این مرحله، از افراد آگاه، موتورهای جستجو و سایت‌های ارائه‌دهنده خدمات منتورینگ هم کمک بگیرید تا بتوانید منتورهای بیشتری را به لیست منتورهای مورد نظر خود اضافه کنید.

سعی کنید اطلاعات خوبی در مورد منتورهایی که با آن‌ها آشنا نیستید، کسب کنید. این کار باعث می‌شود اطلاعات شما در مورد افراد بیشتر شود و بتوانید منتور خود را خیلی بهتر و دقیق‌تر انتخاب کنید.

5. با منتورهای مناسب و حرفه‌ای، تماس بگیرید یا قرار ملاقات بگذارید

اکنون از بین منتورهایی که می‌شناسید و کسانی که از طریق جستجو پیدا کرده‌اید، افرادی که بیشترین مطابقت را با خواسته‌ها و اهداف شما دارند، انتخاب کنید و با آن‌ها تماس بگیرید. اگر امکان ملاقات با این اساتید را دارید، با آن‌ها قرار ملاقاتی بگذارید و اهداف خودتان را با آن‌ها در میان بگذارید. بهترین منتوری را که می‌تواند در دستیابی به اهدافتان به شما کمک کند، انتخاب کنید و با او قرارداد ببندید.

صحبت کردن با مدیران سازمان یا کسب و کار؛ راهی دیگر برای یافتن منتور

یکی دیگر از راه‌های یافتن منتور مناسب، این است که با مدیران سازمان یا کسب و کاری که در آن فعالیت می‌کنید، ارتباط بگیرید و به آن‌ها پیشنهاد دهید که یک برنامه منتورینگ حرفه‌ای برای سازمان تدوین و پیاده‌سازی کنند. اشتیاق و علاقه سازمان‌های حرفه‌ای جهان به مسئله منتورینگ، روزبه‌روز بیشتر می‌شود و در صورتی که سازمان محل فعالیت شما هم حرفه‌ای و پیشگام باشد، احتمال اینکه طرح شما توسط مدیران پذیرفته شود، بالاست.

ویژگی‌ها و خصوصیات یک منتور حرفه‌ای و درجه‌یک

ویژگی منتور چیست: منتورهای حرفه‌ای و درجه‌یک در سراسر جهان، ویژگی‌ها و خصوصیات مشترکی دارند. در ادامه به چند مورد از این ویژگی‌ها اشاره شده است. در صورتی که می‌خواهید در زمینه منتورینگ فعالیت کنید یا دنبال یافتن یک منتور کاردان و باتجربه هستید، به این ویژگی‌ها توجه داشته باشید:

• یک منتور بیش از هر چیز باید سابقه و تجربه خوبی در حوزه شغلی مورد نظر شما داشته باشد. اساس و پایه منتورینگ، تجربه و تخصص است. اگر شخص مورد نظر شما تجربه و تخصص نداشته باشد، ممکن است بتوان نام او را کوچ یا مشاور گذاشت؛ ولی بدون تخصص و تجربه، منتور ساخته نمی‌شود.
• منتورهای حرفه‌ای، شنوندگانی حرفه‌ای هستند و با دقت به صحبت‌های راهجو یا منتی گوش می‌کنند.
• این افراد، شیفته کمک کردن به منتی‌های خودشان هستند و سعی می‌کنند آنچه در چنته دارند را به راهجویان انتقال دهند.
• بازخوردهایی که منتورها به راهجوها می‌دهند، حقیقتاً مفید و سازنده است. منتورها، مثل باغبان عمل می‌کنند و دوست دارند نهال‌های تحت پرورش خود را به نهال‌هایی پرثمر و بارور تبدیل کنند.
• منتورهای حرفه‌ای، برخوردی احترام‌آمیز دارند و برای عزت نفس راهجو، اهمیت ویژه‌ای قائل هستند. آن‌ها، اهل قضاوت نیستند و بدون سوگیری، به صحبت‌های شما گوش می‌دهند.
• اگر دنبال همکاری با یک منتور حرفه‌ای هستید، سراغ افرادی بروید که مسئولیت‌پذیر هستند و به زندگی شخصی و شغلی راهجویان خود اهمیت می‌دهند.
• یکی از معناهایی که برای منتور بیان می‌شود، «مشاور امین» است. در واقع منتورهای کاربلد، بسیار امین، رازدار و مورد اعتماد هستند و حریم خصوصی و ارزش‌های انسانی را گرامی می‌دارند.
• منتورها، منتی‌های در حال رشد و پیشرفت را تشویق می‌کنند. همچنین اگر رشد یک منتی با سرعت کمتری پیش می‌رود، منتورها به او کمک می‌کنند که کارآمدی و بهره‌وری خودش را افزایش دهد.

در آخر: منتورینگ برای سلامت روانی انسان‌ها، مفید و کارآمد است

مطالعات نشان می‌دهد که بسیاری از مسائل و مشکلات روانی انسان‌ها، از ارتباطات ضعیف و بی‌کیفیت آن‌ها سرچشمه می‌گیرد. اگر افراد بتوانند، روابط خوبی با انسان‌ها ایجاد کنند و از تله انزوا رها شوند، قطعاً در مسیر بهبود و سلامت روانی قرار می‌گیرند. یکی از بهترین روش‌ها برای رسیدن به سلامت روان و ساختن روابط باکیفیت، کمک گرفتن از منتورهای حرفه‌ای است. بنیاد سلامت روانی انگلستان، منتورینگ را به عنوان یکی از روش‌های حفاظت از سلامت روان منتور و منتی معرفی می‌کند.

منتورینگ با ایجاد روابط باکیفیت بین منتور و منتی، به کاهش اضطراب و افزایش اعتماد به نفس افراد کمک می‌کند. در منتورینگ، هر دو طرف احساس می‌کنند که صحبت‌ها و درد دل‌هایشان شنیده می‌شود و کسی هست که آن‌ها را درک کند. همچنین در جلسات منتورینگ، منتی‌ها از نگرانی خود در مورد آینده با یک انسان آب‌دیده و باتجربه صحبت می‌کنند و امیدشان به آینده بیشتر می‌شود.

در صورتی که مطالب این مقاله برای شما مفید و ارزنده بود و به افزایش درکتان از منتورینگ کمک کرد، پیشنهاد می‌شود مقاله کوچینگ چیست و کوچ کیست را مطالعه کنید. این مقاله درک شما را از مفهوم کوچینگ و اهمیت آن، کامل می‌کند.

آیا تاکنون منتور داشته‌اید یا به عنوان منتور فعالیت کرده‌اید؟ به نظر شما، منتورینگ تا چه به موفقیت شخصی و شغلی افراد کمک می‌کند و چه مزایایی دارد؟ لطفاً نظرها، تجربیات و پیشنهادهای خود را با ما و سایر همراهان همیار آکادمی، در بخش دیدگاه‌ها (زیر همین مقاله) به اشتراک بگذارید.

منابع: Gitnux / Guider / mentorcliQ / FORBES / Indeed / ASHA

سوالات متداول

منتور کیست و چه کسانی به منتور نیاز دارند؟

منتور یا مشاور فردی است که در یک زمینه خاص تجربه یا دانش بیشتری نسبت به فرد دیگری دارد و به همین دلیل می‌تواند برای او نقش مشاور را داشته باشد.

وظایف منتور چیست؟

منتور با استفاده از تجربه و آگاهی خود باید به منتی یا فرد مشاوره‌گیرنده کمک کند تا مسیری که در پیش دارد را با چالش‌های کمتر و نگاهی بازتر طی کند. منتور به منتی کمک می‌کند تا در زندگیش فردی موفق‌تر و خوشحال‌تر باشد.

چگونه منتور پیدا کنم؟

منتورها در همه جا و در تمامی حوزه‌ها هستند، فقط کافیست دقت کنید تا بهترین و مرتبط ترین منتور را نسبت به حوزه فعالیت و نیاز خود انتخاب کنید.

داشتن منتور چه تاثیری بر زندگی من می‌گذارد؟

منتور با تجربیاتی که دارد می‌تواند به شما کمک کند مسیر موفقیت را با سرعت بیشتر و مشکلات کمتری طی کنید و نسبت به سایر افراد هم ردیف خود زودتر به اهدافتان برسید.