اینکه انتخاب کنید شما در بیزینس خود چه محصول و خدماتی ارائه دهید و در آن راستا به مخاطبهای مرتبط معرفی کنید و بابت آن از مشتریهای خود مبلغ دریافت کنید، یک موضوع بشدت استراتژیک است یعنی دقیقا میتواند باعث رشد بسیار زیاد شما یا باعث شکست سنگین به شما شود.
مثلا یک بیزینس املاک میتواند فقط روی اجاره اداری تمرکز کند یا روی فروش کلنگی مسکونی، اجاره خیلی سریعتر مشتری پیدا میکند و فروش کلنگی سود بسیار زیادی دارد، هر کدام نیز مشتریهای خاص خودش را دارد و مشتریسازی در هر مدل متفاوت است. اینکه شما تصمیم بگیرید چه محصول یا خدماتی را انتخاب کنید، به پارامترهای مهمی بستگی دارد.
امروز در این مقاله میخواهم پارامترهایی رو معرفی کنم که در بیزینس آگاهانهتر محصول و خدماتی را انتخاب کنید که شما را ثروتمند کند: (شاید پس از خواندن این مقاله تصمیم بگیرید تغییر تحولی در محصولات یا خدمات خود ایجاد کنید)
پارامترهای انتخاب محصول
- تحقیق بازار: ابتدا کل بازار رو نگاه کنید ببینید در تاریخچه این بازار چه محصولات و خدماتی ارائه شده و کدامیک موفق بوده و کدامیک شکست خوردهاست؟ بررسی کنید رفتار مردم در این بازار نسبت به محصولات و قیمتهای مختلف چه بوده است؟ چه برندهایی چه مقدار سهم بازار دارند و برای بدست آوردن این سهم بازار چه کارهایی انجام دادهاند؟
- تامین محصول: پس از تحقیق بازار باید ببینید آیا توانایی تامین یا تولید این محصول را دارید یا خیر؟ البته الان با وجود بازارهای مختلف در شهرهای بزرگ تامین محصول بصورت عمده با قیمت مناسب کار اصلا سختی نیست. اگر محصول نیاز به تولید دارد آیا میتوانید تولید کنید یا خیر؟ و اگر ارائه خدمات است نیاز به متخصص یا مواد اولیه یا شبکهسازی اولیه دارد ببینید میتوانید محیا کنید یا خیر؟ سرعت شما در تولید یا تامین محصول، یکی از پارامترهای مهم انتخاب محصول است.
- سودآوری: محصول یا خدماتی که انتخاب کردهاید یا باید سود کم در بازار بزرگ داشته باشد یا سود زیاد در بازار کوچک، اگر غیر این باشد احتمالا سودآوری شما به مشکل میخورد و شما را مجبور میکند که به سمت انجام کارهایی بروید که مورد علاقهی شما نیست و یا حتی روزی خط قرمز شما بوده است.
- نیاز مردم: شاید اصطلاح Market Fit به گوشتان خورده باشد، یعنی محصول یا خدمات یا به طور کلی راهکار متناسب بازار باشد ولی بنظرم باید محصول شما Human Fit باشد، یعنی متناسب با نیاز تکتک آدمها باشد. شاید فروش ظرفهای مسی و نقره سالهای پیش خیلی پرطرفدار بود، هم اکنون هم در این بازار افراد زیادی مشغول به فعالیت بیزینسی هستند، اما نیاز این روزهای مرد چیست ؟ آیا توانایی خرید مردم به این ظرفهای بسیار ارزشمند میرسد؟ آیا برای استفاده روزانه این ظرفها مناسب هستند؟ در هر حوزهای وارد شدید قبل آن توان مردم و البته Customer Segment خود را نگاه کنید و بعد از آن تصمیم خود را بگیرید و دیگر حامی محصول و خدمات خود باشید.
- اطمینان: اگر تصمیم گرفتید محصول یا خدمتی ارائه دهید، طوری خوب کار کنید که در بین گزینههای موجود، راهکار بیزینستان انتخاب اول خودتان باشد، مثل خودروسازهای ما نباشید که خودشان از خودروهای ژاپنی و آلمانی استفاده میکنند ولی به مشتریان خود خودرو ایرانی یا چینی میفروشند. انقدر خوب باشید که از محصول خود مطمئن باشید. به قول استیوجابز حتی پشت نردهها رو هم رنگ کنید که از کیفیت کار خودتان مطمئن باشید.
تحولات انتخاب محصول برندهای بزرگ
در حالی که حس میکنیم برندهای بزرگ از روز اول میدانستند چه چیزی میخواهند بفروشند، در حقیقت اکثر آنها تغییرات زیادی به مسیر کاری خود دادهاند تا شده آنچه که امروز میبینیم. هم اکنون به بررسی برخی از برندهای معروف میپردازیم:
- کوکا کولا (Coca-Cola): کوکا کولا در سال 1886 به عنوان یک نوشیدنی دارویی شروع به کار کرد. با گذشت زمان، این نوشیدنی به یکی از محبوبترین نوشیدنیهای گازدار در جهان تبدیل شد. شرکت کوکا کولا اکنون محصولات متنوعی را تولید میکند، از جمله آب معدنی، نوشیدنیهای انرژیزا، و نوشیدنیهای چای و قهوه.
- مک دونالد (McDonald’s): مک دونالد ابتدا به عنوان یک رستوران برگر در سال 1940 شروع به کار کرد. با گذشت زمان، این زنجیره رستوران منوی خود را گسترش داد تا شامل انواع برگرها، سیب زمینی سرخ کرده، نوشیدنیها، سالادها و دسرها شود. مک دونالد همچنین برنامههای وفاداری مشتری و ابتکارات محیط زیستی را معرفی کرده است.
- نستله (Nestlé): نستله، که در سال 1866 تأسیس شد، ابتدا با تولید شیر خشک برای کودکان شروع به کار کرد. امروزه، نستله به بزرگترین شرکت مواد غذایی و نوشیدنی در جهان تبدیل شده است، با محصولات متنوعی شامل قهوه، آب معدنی، محصولات لبنی، شکلات و غذای حیوانات خانگی.
- استارباکس (Starbucks): استارباکس در سال 1971 به عنوان یک فروشگاه قهوه در سیاتل آغاز به کار کرد. این شرکت به سرعت گسترش یافت و به یکی از بزرگترین زنجیرههای قهوه در جهان تبدیل شد. استارباکس امروزه نه تنها انواع قهوه، بلکه چای، نوشیدنیهای سرد و گرم، و انواع خوراکیها را نیز ارائه میدهد.
- اپل (Apple): اپل از ابتدا با کامپیوترهای شخصی شروع کرد، سپس به سمت محصولات پخش موسیقی (iPod) و بعد تلفنهای هوشمند (iPhone) و تبلتها (iPad) گسترش یافت. امروزه، اپل یکی از پیشروان در زمینه تکنولوژی و نوآوری است و محصولات متنوعی از ساعتهای هوشمند تا خدمات مبتنی بر ابر را ارائه میدهد.
- سامسونگ (Samsung): سامسونگ در ابتدا به عنوان یک شرکت تجاری در زمینه مواد غذایی شروع به کار کرد. با گذشت زمان، این شرکت وارد صنایع مختلفی شد از جمله ساخت کشتی، الکترونیک، و ساختمانسازی. امروزه، سامسونگ بیشتر به خاطر تلفنهای هوشمند، تلویزیونها و لوازم خانگی شناخته میشود.
- آمازون (Amazon): آمازون ابتدا به عنوان یک فروشگاه کتاب آنلاین شروع به کار کرد. امروزه، این شرکت به یکی از بزرگترین خردهفروشهای آنلاین تبدیل شده و خدمات متنوعی از جمله پخش فیلم و موسیقی، خدمات ابری (AWS) و حتی تحقیقات هوش مصنوعی را ارائه میدهد.
- گوگل (Google): گوگل در ابتدا به عنوان یک موتور جستجو آغاز به کار کرد. با گذر زمان، این شرکت خدمات متنوعی از جمله ایمیل (Gmail)، نقشهها (Google Maps)، سیستمعامل موبایل (Android) و خدمات ابری را ارائه داده است.
روند توسعهی محصول در بیزینس
بخاطر این که موضوع محصول و خدمات خیلی خیلی در بیزینس مهم است من جزو یکی از سرفصلهای دوره قهرمان بیزینس قراردادهام و خودم هم مطالعات زیادی در این زمینه داشتهام و خیلی از مطالعاتم رو تجربه کردهام. بخاطر همین بیش از ۱۲ ماموریت در مورد محصول در دوره قراردادم که دانشجویان قهرمان، بیشترین بازدهی را بگیرند. همانطور که میبینید شاید بیزینس شما در حد سامسونگ باشد که الان به اشتباه مشغول سبزیفروشی است. پس هر لحظه به این فکر کنید که شما چه توانایی دارید و مردم چه نیازی دارند، این ۲ را بهم وصل کنید و ببینید چگونه محصول Human Fit ارائه دهید.
افتخار میکنم که قبل از هرکاری من یک وبلاگنویس بودم. نوشتن زندگی من رو دگرگون کرد. بنظر من خودکار تنها ابزار بیرون کشیدن فکر از داخل سر هست. امیدوارم نوشتههای من در هر محیطی، برای شما الهام بخش باشد.